Mecklenburglaan 25 Bussum

Jacqueline Bles
Brussel 25 juli 1872 – Westerbork 28 april 1943

Een mensonterend transport naar Westerbork.

Het levenseinde van de half verlamde Jacqueline Bles zat vol ellende.

Ze was in Brussel geboren, maar woonde een groot deel van haar leven in Nederland. Ze stond onder meer geregistreerd in Den Haag, Zandvoort, Amsterdam en Bussum. Na nog een verblijf in Brussel vestigde ze zich opnieuw in Bussum, aan de Mecklenburglaan 25 . Op dat adres woonde al de weduwe van haar broer Charles (overleden in 1930), Nelly de Hes. Ze trok bij haar in.

Haar beroep was onduidelijk. Ze heeft bij een bank gewerkt en als gouvernante. Ze schreef ook regelmatig artikelen en verhalen voor kinderboeken. Er zijn ook complete kinderboeken van haar hand verschenen, die zelfs nu nog te koop zijn bij handelaren die gespecialiseerd zijn in oude boeken. Nabestaanden hebben recent nog twee titels besteld uit de serie ‘Voor het kleine volkje, deel XI, De bruiloft van Rozemarijntje’ en deel XXIX ‘Mimosa’.

Begin 1943 werd het gevaar voor deportatie steeds dreigender en besloot ze met familieleden onder te duiken op het adres Laarderweg 43. Maar de familie vond het daar niet veilig genoeg en zocht een ander onderkomen. Toen dat gevonden was bleek het vervoer daarheen een probleem voor de half verlamde en slechtziende Jacqueline. Daarom werd er een auto geregeld en iemand die zou helpen om haar in die auto te krijgen naar het nieuwe onderduikadres.

Maar toen ze opgehaald zou worden, lag ze bewusteloos onder haar ledikant. Alles wees er op dat ze met slaapmiddelen een einde aan haar leven had willen maken. Een gealarmeerde arts stelde vast dat ze alleen te redden was met een snelle ziekenhuisopname. Vanwege het vermoeden van zelfmoord moest hij ook de politie op de hoogte stellen. Vóór ze naar het ziekenhuis vervoerd kon worden was de politie al ter plaatse en arresteerde de bewusteloze vrouw: een ondergedoken jodin.

Zich beroepend op instructies van hogerhand regelde de politie een onmiddellijk transport naar Westerbork. Er kwam een vrachtauto waar ze met bed en al werd ingeladen. Twee Bussumse politiemensen en een verpleegster reisden mee naar het kamp.

Die toedracht is te reconstrueren aan de hand van uitgebreide politieverhoren van alle betrokkenen na de oorlog, in 1949.

Op 28 april, kort na aankomst in Westerbork, overleed Jacqueline Bles. 70 jaar oud. Twee dagen later werd ze in het kamp gecremeerd.

Haar urn is bijgezet op de joodse begraafplaats in Diemen.

Bronnen: Proces-verbaal politie Hilversum 30 mei 1949, register kamp Westerbork, gemeentearchieven van Den Haag, Amsterdam en Gooise Meren, Gooi en Vecht Historisch, Koninklijke Bibliotheek Den Haag.